Από τον θεό Ήφαιστο στην τεχνική εκπαίδευση: ένα ταξίδι στην ιστορία του Ηφαίστου (Μέρος 3ο)
21ος αιώνας: Νέα εποχή, νέες προκλήσεις
Στο προηγούμενο επεισόδιο, είδαμε την εξέλιξη του Ηφαίστου μέσα στον 20ο αιώνα, την ίδρυση και την περίοδο της ακμής του. Σ’ αυτό το τρίτο και τελευταίο μέρος, θα δούμε τις νέες προκλήσεις που φέρνει η νέα δεκαετία σ’ αυτό το ιστορικό σωματείο στο φάσμα της μη τυπικής εκπαίδευσης.
Η νέα χιλιετία και η “κοινωνία της γνώσης”
Η νέα χιλιετία έφερε μεγάλες αλλαγές στην οικονομία, την κοινωνία, την εργασία και την αντίληψη για τη γνώση. Ένας νέος ορίζοντας άνοιξε και δημιούργησε καινούργιες προκλήσεις.
Η βασική τομή που μετέβαλε τα δεδομένα, μία μακροχρόνια διαδικασία που συμβατικά τοποθετείται στις αρχές της χιλιετίας, είναι αυτό που πολλοί ονομάζουν «κοινωνία της γνώσης».
Τον χαρακτηρισμό αυτό μπορεί να λάβει μία κοινωνία για την οποία η γνώση αποτελεί τον βασικό παράγοντα κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης αλλά και τον σημαντικότερο συντελεστή παραγωγής. Θεμελιώδες χρέος για μια τέτοια κοινωνία θεωρείται η αναβάθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος και η διευκόλυνση της πρόσβασης στην εκπαίδευση.
Η μεταβολή αυτή έφερε θεσμικές αλλαγές σε ευρωπαϊκό αλλά και εθνικό επίπεδο, με την ελληνική οικονομία, που είχε ήδη περάσει σε μία διαδικασία αποβιομηχανοποιήσης από τη δεκαετία του 1980, να μεταρέπεται σταδιακά σε μία «οικονομία υπηρεσιών».
Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, μία τεχνική σχολή που ιδρύθηκε σε μία άλλη εποχή εξυπηρετώντας ένα άλλο παραγωγικό μοντέλο, δεν θα μπορούσε να μείνει ίδια.
Μη τυπική εκπαίδευση: Μία νέα πρόκληση για τον Ήφαιστο
Ο Ήφαιστος, έχοντας χάσει τη δυναμική του ως τεχνική σχολή και λειτουργώντας αμιγώς πια σαν σχολική μονάδα, έπρεπε να βρει νέους τρόπους να πραγματοποιήσει το εκπαιδευτικό του όραμα.
Το πλαίσιο για την έμπνευση αυτού του νέου οράματος, έδωσαν οι μεταβαλλόμενες εκπαιδευτικές και εργασιακές ανάγκες της χώρας, οι οποίες άρχισαν να προσανατολίζονται από τη δεκαετία του 2010 στην απόκτηση μίας ευρείας γκάμας δεξιοτήτων που η «κοινωνία της γνώσης» απαιτούσε και η τυπική εκπαίδευση δεν μπορούσε άμεσα να προσφέρει. Για το λόγο αυτό, από το 2013 η μη τυπική εκπαίδευση άρχισε να αναγνωρίζεται και νομοθετικά, ανοίγοντας νέους ορίζοντες.
Το φάσμα αυτό της μη τυπικής εκπαίδευσης αποτέλεσε το ιδανικό έδαφος για την αποστολή και τους στόχους του Ηφαίστου, ο οποίος άρχισε σταδιακά να φιλοξενεί στις εγκαταστάσεις του εκπαιδευτικά προγράμματα, σε συνεργασία με άλλους εκπαιδευτικούς φορείς.
Στόχος του είναι αυτή η πράκτική να συνεχίσει σε αυξανόμενη κλίμακα και να φτάσει το ιστορικό αυτό κτήριο του σωματείου να εξελιχθεί σε έναν πολυχώρο με εκπαιδευτική λειτουργία στους κλάδους της οικονομίας, των τεχνών και των γραμμάτων σύμφωνα με τις μεταβαλλόμενες ανάγκες τους (πράσινες και ψηφιακές δεξιότητες).
Αυτή ήταν λοιπόν η ιστορία του Ηφαίστου, ενός σωματείου που συνεισφέρει από το 1935 στην ελληνική κοινωνία, σε συνάρτηση πάντα με τις ανάγκες της και φιλοδοξεί να συνεχίσει το εκπαιδευτικό του έργο μέσω της δημιουργίας μίας κιβωτού φιλοξενίας προγραμμάτων επαγγελματικής και τεχνικής εκπαίδευσης στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.